Tiếng súng vang trê;n bầu trời biê;n giới
Chiến thắng mùa xuâ;n 1975 theo đánh giá của nhiều nhà sử học thế giới là kết quả Trung Quốc không mong muốn, khi Bắc Kinh và Washington đạt được một số thỏa thuận sau chuyến thăm của Tổng thống Nixon năm 1972.
Tháng 5/1975, quâ;n Khmer Đỏ thọc sâ;u vào lãnh thổ Việt Nam tàn sát dâ;n thường. Đứng đằng sau là Trung Quốc tài trợ khí tài, cố vấn quâ;n sự. Khi quâ;n đội Việt Nam tổng phản công trê;n biê;n giới Tâ;y Nam thực hiện nghĩa vụ quốc tế đánh sang Campuchia lật đổ chính quyền Khmer Đỏ, bảo vệ nhâ;n dâ;n Campuchia, Trung Quốc quyết định dừng viện trợ cho Việt Nam.
Chiến thắng mùa xuâ;n 1975 theo đánh giá của nhiều nhà sử học thế giới là kết quả Trung Quốc không mong muốn, khi Bắc Kinh và Washington đạt được một số thỏa thuận sau chuyến thăm của Tổng thống Nixon năm 1972.
Tháng 5/1975, quâ;n Khmer Đỏ thọc sâ;u vào lãnh thổ Việt Nam tàn sát dâ;n thường. Đứng đằng sau là Trung Quốc tài trợ khí tài, cố vấn quâ;n sự. Khi quâ;n đội Việt Nam tổng phản công trê;n biê;n giới Tâ;y Nam thực hiện nghĩa vụ quốc tế đánh sang Campuchia lật đổ chính quyền Khmer Đỏ, bảo vệ nhâ;n dâ;n Campuchia, Trung Quốc quyết định dừng viện trợ cho Việt Nam.
Ảnh minh họa, nguồn Internet
Phó thủ tướng Trung Quốc Đặng Tiểu Bình khi ấy tuyê;n bố: “Phải dạy cho Việt Nam một bài học” và che mắt thế giới rằng “đâ;y là cuộc chiến tranh phản kích tự vệ”.
Trước khi phát động chiến tranh xâ;m lược tháng 2/1979, Trung Quốc đã dựng nê;n sự kiện “nạn kiều” khiến tình hình biê;n giới hai nước căng thẳng. Ngày 12/7/1978, nước này bất ngờ ra lệnh đóng cửa biê;n giới khiến hàng nghìn người Hoa bị dồn ứ ở cửa khẩu, gâ;y náo loạn vùng biê;n.
Ngày 17/2/1979, Trung Quốc đưa 600.000 quâ;n tấn công toàn tuyến biê;n giới Việt Nam. Số quâ;n Trung Quốc tham chiến lúc này được cho là nhiều hơn các đạo quâ;n xâ;m lược trước đó. (Thời điểm cao nhất, quâ;n Mỹ huy động trê;n chiến trường Việt Nam gần 550.000 quâ;n, Pháp 250.000 quâ;n...).
Cuộc động binh quy mô lớn của Trung Quốc khiến nhâ;n dâ;n Việt Nam và cả thế giới bất ngờ.
Ngay lập tức, tại nhiều xã biê;n giới thuộc 2 tỉnh Lào Cai và Cao Bằng, hàng chục trẻ em và phụ nữ bị giết hại dã man ngay trong ngày đầu tiê;n chúng xâ;m lược. Trong ngày 9 tháng 3 trước khi rút quâ;n về nước, quâ;n Trung Quốc đã giết hơn 40 phụ nữ và trẻ em ở thôn Tổng Chúp (xã Hưng Đạo, huyện Hòa An, tỉnh Cao Bằng). Hành động đó cho thấy sự dã man, tàn bạo khó có thể dung tha của quâ;n xâ;m lược Trung Quốc.
Theo Niê;n giám châ;u Á 1980, tổng lực lượng phòng thủ của Việt Nam ở biê;n giới lúc này khoảng 50.000 quâ;n, gồm bộ đội địa phương, công an vũ trang, dâ;n quâ;n tự vệ. Bước vào cuộc chiến không câ;n sức, quâ;n dâ;n 6 tỉnh biê;n giới phía Bắc đã tổ chức các đợt phòng ngự, đẩy lùi từng đợt tiến công của quâ;n Trung Quốc.
Tổng động viê;n toàn quốc ngày 5/3/1979 - Trung Quốc bất ngờ tuyê;n bố rút quâ;n
Trước tình hình đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp phiê;n bất thường, quyết định tổng động viê;n. Cùng ngày, Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng ký sắc lệnh 29-LCT ra lệnh Tổng động viê;n. Mọi công dâ;n trong lứa tuổi do luật định đều phải gia nhập lực lượng vũ trang bảo vệ tổ quốc. 50 triệu người Việt Nam sẵn sàng cho tình thế chuyển từ thời bình sang thời chiến.
Lệnh tổng động viê;n được ban bố sáng 5/3, thì chiều cùng ngày phía Trung Quốc bất ngờ tuyê;n bố rút quâ;n và rê;u rao hoàn thành mục tiê;u “dạy cho Việt Nam một bài học”. Thể hiện thiện chí hòa bình, Việt Nam tuyê;n bố cho Trung Quốc rút quâ;n.
Ngày 18/3, Trung Quốc hoàn thành việc rút quâ;n. Trước khi rút, chúng còn tàn phá một số làng mạc, phá hoại công trình di tích, bệnh viện, trường học, giết hại nhiều người dâ;n vô tội.
Trận chiến kéo dài 30 ngày đã hủy diệt 4/6 thị xã dọc biê;n giới Việt Nam, hàng chục nghìn dâ;n thường thiệt mạng, trong đó có nhiều phụ nữ và trẻ em. 400.000 gia súc bị giết, hoa màu bị tàn phá, một nửa trong số 3,5 triệu dâ;n của 6 tỉnh biê;n giới mất nhà cửa, tài sản.
Cuộc chiến giữ chốt biê;n cương
Mặt trận Vị Xuyê;n (Hà Giang) trở thành vùng chiến sự ác liệt nhất trong cuộc chiến chống xâ;m lấn biê;n giới. Từ tháng 4/1984 đến 5/1989, Trung Quốc đưa hơn 500.000 quâ;n của 8 trong 10 đại quâ;n khu đánh chiếm biê;n giới Vị Xuyê;n. Việt Nam có 9 Sư đoàn chủ lực tham chiến, chưa kể nhiều trung đoàn, tiểu đoàn các quâ;n khu, quâ;n của Bộ Quốc phòng và tỉnh thành khác.
Từ tháng 7/1984 trở đi, mặt trận Vị Xuyê;n không lúc nào ngơi tiếng súng, hai bê;n giành giật nhau từng vị trí trê;n các cao điểm. Đỉnh điểm đầu năm 1985, có ngày quâ;n Trung Quốc bắn 30.000 quả đại bác vào Vị Xuyê;n ở chiều rộng 5 km, chiều sâ;u 3 km, biến cao điểm 685 thành “lò vôi thế kỷ”.
Bộ đội Việt Nam 7 lần thay phiê;n chiến đấu cấp trung đoàn, sư đoàn để giữ chốt, tổ chức bao vâ;y, đánh lấn dũi để giành và giữ các vị trí cao điểm. Theo thống kê; của Ban liê;n lạc cựu chiến binh mặt trận Vị Xuyê;n, từ năm 1984 đến 1989 hơn 4.000 bộ đội Việt Nam hy sinh, hàng nghìn người bị thương.
Trong 30 ngày chiến đấu bảo vệ Biê;n giới phía Bắc của Tổ quốc (từ 17/2/1979-18/3/1979), quâ;n dâ;n ta đã gâ;y tổn thất cho 9 quâ;n đoàn chủ lực Trung Quốc; tiê;u diệt 62.500 quâ;n xâ;m lược, 550 xe quâ;n sự trong đó có 280 xe tăng, xe bọc thép (hơn một nửa số tham chiến) bị bắn cháy, 115 đại bác và súng cối hạng nặng bị phá hủy…
Năm 1988, tình hình biê;n giới dần lắng dịu khi hai bê;n chủ động rút dần quâ;n. Ngày 26/9/1989, đơn vị cuối cùng của quâ;n tình nguyện Việt Nam rời khỏi Campuchia. Các “ngòi nổ” căng thẳng được tháo ra ở cả phía Bắc lẫn phía Nam.
Giới phâ;n tích nhận định, thay vì dạy cho Việt Nam một bài học, Trung Quốc đã nhận lấy bài học quâ;n sự đắt giá.
Bình thường hóa quan hệ
Năm 1991, sau rất nhiều nỗ lực hàn gắn, Việt Nam - Trung Quốc tuyê;n bố bình thường hóa quan hệ. 40 năm qua, ký ức đau thương đã khép lại dù chưa thể xóa nhòa, song, vì hòa bình, chúng ta đã khép lại quá khứ để lịch sử ngoại giao hai nước mở ra những trang mới đánh dấu những tiến triển hài hòa, tích cực. Hiện Việt Nam - Trung Quốc là đối tác quan trọng của nhau trê;n lĩnh vực kinh tế và mối quan hệ hai nước cũng đạt nhiều kết quả tốt đẹp trê;n lĩnh vực văn hóa - chính trị - quốc phòng…Đâ;y chính là kết quả của sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng trê;n các lĩnh vực kinh tế - chính trị - quốc phòng; Củng cố khối đoàn kết dâ;n tộc, kết hợp sức mạnh dâ;n tộc với sức mạnh thời đại; tăng cường quan hệ đoàn kết, hữu nghị giữa hai Đảng, hai nhà nước và nhâ;n dâ;n hai nước./.
Hoàng Phương
( Nguồn: Báo VN Express)
( Nguồn: Báo VN Express)
Trang web giải trí điện tử GEM